Majör depresyon, etkin dozda ve sürede kullanılan ilaç tedavisi ve psikososyal müdahalelere rağmen dirençli olabilen bir ruhsal hastalıktır.
Günümüzde ruhsal hastalıklara yönelik en etkin yaklaşım biyopsikososyal modeldir. Bu anlamda etkin ve güvenli bir depresyon tedavisi için hem biyolojik, hem sosyal hem de psikolojik müdahaleler (psikoterapiler) devreye girmektedir.
İçindekiler
Transkraniyal Manyetik Uyarım ile majör depresyon tedavisi
Majör depresyonun etkin ve yeterli doz-sürede ilaç kullanımına rağmen tam remisyon (iyilik hali) sağlanamaması, çeşitli nedenlerle ilaç kullanımını kısıtlayan veya ilaç etkinliğini arttırma gereksinimi duyulan durumlarda gündeme girişimsel olmayan yeni nesil bir ilaçsız tedavi yöntemi olan Transkraniyal Manyetik Uyarım tedavisi gelmektedir.
Derin TMS/TMU tedavisi
Majör depresyonda, yüzeyel ve derin TMS/TMU tedavisi ile beynin sol dorsolateral prefrontal korteksine (DLPFC) uygulanan manyetik alan sayesinde, depresyon nedeniyle yavaşlamış olan kortikal kan akışı, glikoz ve oksijen tüketimi normal düzeylerine geri döner. Tedavinin antidepresan etkinliği bu şekilde ortaya çıkar.
TMS/TMU tedavisinin etkinliği
TMU tedavisinden sonra kayda değer değişim görülen başlıca beyin alanları, beyin korteks tabakası, sol anterior singulat korteks, sol insula, sol üst temporal girus ve sağ angular girustur. Araştırmalarda bu bölgelerdeki hacim artışı ile depresyon düzeyinin azalması arasında ilişki bulunmuştur.
Derin TMS bu alanların yanı sıra, daha derin ve daha geniş bir alana etki etmesi sayesinde beynin ödül merkezi (nucleus accumbens) ve ön tegmentum alanına da ulaşabilir. Standart TMS (rTMS/rTMU) ile arasındaki bu fark majör depresyon tedavisinde Derin TMS’yi daha etkili kılmaktadır.
Diğer ilaç dışı tedavi yöntemleri
Diğer ilaç dışı tedavi yöntemleri arasında, psikoterapi (başlıca bilişsel davranışçı terapi, şema terapisi, aile terapisi vb.), ağır depresif epizodlarda ve intihar düşünceleri varlığında, psikotik depresyonda elektroşok tedavisi gibi yatarak uygulanabilecek tedavi seçenekleri veya kombinasyonları yer almaktadır.
Ayrıca araştırmalar hafif – orta şiddetteki depresyonda egzersizin ve psikososyal müdahalelerin ilaç yerine öncelikli kullanılabileceğini ve faydalı olduğunu göstermektedir.
