Alkol ve madde kullanan kişilere yaklaşım, dikkatli ve empatik olmayı gerektirir.
Bağımlılık, karmaşık bir durumdur ve bu durumu yaşayan kişiler genellikle suçluluk, utanç, öfke ve kaygı gibi duygularla mücadele ederler. Bu nedenle, alkol veya madde bağımlılığına sahip birine yaklaşırken, sağlıklı bir iletişim kurmak ve iyileşme sürecini desteklemek önemlidir.
İşte alkol ve madde kullanan birine nasıl yaklaşılacağına dair bazı öneriler:
- Empatik ve yargılayıcı olmayan bir tavır benimsemek önemlidir.
- Dinlemek, yargılamamak: Bağımlılığı olan bir kişi genellikle dışlanma ve yargılanma korkusu taşır. Onu dinlerken yargılayıcı bir dil kullanmamaya özen göstermek önemlidir.
- Empati kurmak: Onların yaşadıkları zorlukları anlamaya çalışarak duygusal destek vermek.
- Kararlı ve destekleyici olmak
- Sınırlar koymak: Bağımlı bireylerin davranışları bazen sınırları zorlayabilir. Bu durumda, kendi sınırlarınızı net bir şekilde belirlemeniz önemlidir. Ancak bu sınırları koyarken yumuşak ve nazik olmalısınız.
- Destekleyici olmak: Bağımlılıkla mücadele eden kişiye, iyileşme sürecinde onun yanında olduğunuzu hissettirmek önemlidir. Bu, kişiye güven verir ve tedaviye başlamaya daha istekli hale getirebilir.
- Suçluluk ve utanç duygularını anlamak
- Suçlama yapmamak: Bağımlı kişiyi suçlamak, onu daha da savunmacı yapabilir ve ilişkiyi zorlaştırabilir. Madde kullanımı genellikle bir çeşit başa çıkma mekanizmasıdır. Suçlamak yerine, iyileşme sürecine destek olmak daha etkili olacaktır.
- Tedaviye yönlendirmek
- Tedaviye teşvik etmek: Alkol veya madde bağımlılığı bir hastalık olduğu için tedavi edilmesi gerekir. Kişiyi tedaviye yönlendirmek, onun iyileşmesine yardımcı olabilir. Bu, profesyonel bir destek aramak, terapi almak veya rehabilitasyon merkezine gitmek olabilir.
- Tedavi seçeneklerini paylaşmak: Kişiye, tedavi için farklı seçeneklerin varlığını hatırlatmak oldukça önemlidir. Birçok kişi bağımlılığı kabul etmekte zorlanabilir, bu nedenle tedaviye başlama konusunda sabırlı olunmalıdır.
- Gerçekçi olmak
- Kısa vadeli değişikliklere odaklanmak: Bağımlılıkla mücadele uzun ve zorlu bir süreçtir. Bir kişi hemen iyileşmeyebilir. Bu nedenle, küçük adımlarla ilerlenmelidir. Bağımlılıkla bağlantılı kişisel sorunları anlamak önemlidir.
- Altta yatan sorunlara odaklanmalı: Alkol veya madde kullanımı, genellikle bir kişisel sorunun (stres, travma, depresyon) sonucu olarak başlar. Bu nedenle, bağımlı kişiyi sadece madde kullanımı üzerinden değil, aynı zamanda psikolojik ve duygusal durumu üzerinden de anlamaya çalışın.
- Psikolojik destek önerilmelidir: Bir terapist ya da psikolog ile görüşmek, bağımlılıkla mücadelede etkili olabilir. Bu konuda yardımcı olmak ve kişiyi profesyonel desteğe yönlendirmek önemli bir adımdır.
Sonuç olarak, alkol ve madde bağımlılığına sahip birine yaklaşırken empati, sabır, açık iletişim ve profesyonel yardım yönlendirmeleri büyük önem taşır. Bağımlılık, karmaşık bir durumdur ve iyileşme süreci zaman alabilir. Kişiyi yargılamadan, destekleyici bir şekilde yaklaşmak, onun tedaviye yönlendirilmesinde ve iyileşme sürecinde kritik bir rol oynar.
Psikolog Edanur Altay