Ergenlik dönemi, bireyin kimlik arayışına girdiği, merak ve risk alma davranışlarının yoğunlaştığı bir dönemdir. Bu dönemde, madde kullanımı gibi zararlı alışkanlıklara yönelme riski artabilir. Peki, ebeveynler ergenlerde madde kullanımının belirtilerini nasıl fark edebilir ve bu durumla nasıl başa çıkabilir?
İçindekiler
1. Ergenlerde Madde Kullanımının Yaygın Belirtileri
Madde kullanımının belirtileri fiziksel, davranışşal ve duygusal değişikliklerle kendini gösterebilir. İşte dikkat edilmesi gereken yaygın belirtiler:
- Fiziksel Belirtiler:
- Gözlerde kızarma veya sulanma.
- Ani kilo kaybı veya kilo alımı.
- Enerji seviyelerinde düzensizlik (aşırı halsizlik ya da hiperaktivite).
- Aşırı terleme, burun akıntısı veya tütün kokusu.
- Davranışsel Belirtiler:
- Sosyal çevrenin ani değişimi.
- Okul performansında düşüş.
- Evden para veya değerli eşyaların kaybolması.
- Gece dışarı çıkma veya gizli toplantılar.
- Duygusal Belirtiler:
- Ani ruh hali değişiklikleri (sinirlilik, çekingenlik ya da depresyon).
- Aile bireylerinden uzaklaşma.
- Sıkça yalan söyleme veya gerçeği saklama.
2. Madde Kullanımı ile Davranış Değişiklikleri Arasındaki Bağlantı
Madde kullanımı, ergenlerin davranışlarında belirgin değişikliklere neden olabilir. İşte madde kullanımının davranışlara etkileri:
- Risk Alma Davranışları: Madde kullanımı, bireyin muhakeme yeteneğini zayıflatabilir ve tehlikeli davranışlara yol açabilir.
- Bağımlılık: Kısa süreli kullanım bile bireyin kimyasallara bağımlılık geliştirmesine neden olabilir.
- Akademik Performans: Konsantrasyon eksikliği ve devamsızlık, okul başarısını olumsuz etkiler.
3. Ebeveynler Madde Kullanımına Karşı Ne Yapabilir?
Ebeveynler, ergenlerde madde kullanımıyla başa çıkmak için proaktif adımlar atabilir:
- Açık İletişim: Ergenle sakin bir tonda konuşup, duygularını paylaşmasına izin verin. Suçlama dilinden kaçının.
- Profesyonel Yardım: Bir psikoterapist veya madde bağımlılığı uzmanından destek alın.
- Bilgi Edinin: Madde kullanımının etkileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi sahibi olun.
- Destekleyici Ortam Yaratın: Sevgi dolu ve anlayışlı bir yaklaşımla, ergenin kendini ifade etmesine olanak tanıyın.
- Sınırlar Belirleyin: Net kurallar koyarak, madde kullanımına karşı ciddi bir duruş sergileyin.
Sonuç
Ergenlerde madde kullanımı belirtilerini erken fark etmek, ebeveynlerin bu duruma zamanında müdahale edebilmesi için çok önemlidir. Sürecin uzman rehberliğinde ve sevgi dolu bir yaklaşımla yönetilmesi, ergenin sağlıklı bir geleceğe adım atmasına yardımcı olabilir.