Yas terapisi, kayıp ve yas süreci yaşayan bireylere destek sağlamayı amaçlayan bir terapi türüdür. Yasın çeşitli aşamaları vardır. Bu aşamalar; inkar, öfke, pazarlık, depresyon ve kabullenmedir. Her birey tüm aşamaları ve sırası ile yaşamayabilir.
Her bireyin yas süreci özneldir. Yas terapisi bireylerin, yasın bu aşamalarını anlamalarına ve başa çıkmalarına yardımcı olur.
Yas terapisi bireyin duygularını ifade etmelerini teşvik ederek kayıplarla başa çıkma becerilerini geliştirir. Yas terapisi bireysel veya grup terapisi şeklinde uygulanabilir.
İçindekiler
Yas sürecinde ilaç kullanılır mı?
Yas sürecinde normal şartlar altında sürecin sağlıklı bir şekilde atlatılmasını doğal yollardan sağlamak en temel ve doğru yaklaşımdır. Yas süreci ortalama 1 yıla kadar uzayabilir. Burada kişinin günlük yaşantısını ciddi derecede etkileyen, işlevselliğini bozan depresyon, ölüm düşünceleri, uykusuzluk, anksiyete gibi bir durum varsa ilaç desteği bir psikiyatrist gözetiminde sağlanmalıdır.
Uzamış yas nedir?
Uzamış yas, bir kişinin kaybı sonrasında normal yas sürecinin beklenenden daha uzun sürmesi (kabaca bu süre 1 yıl olarak kabul edilir) ve kişinin günlük yaşamını olumsuz etkilemesi durumudur. Bu durum, kaybın acısıyla başa çıkamama, yoğun üzüntü, kayıptan duyulan sürekli sıkıntı ve işlevselliğin düşmesi gibi belirtilerle kendini gösterir.
Uzamış yas sıklıkla profesyonel bir yardım gerektirir ve terapi veya destek grupları gibi yöntemlerle ele alınabilir.
Komplike yas nedir?
Komplike yas bireyin kayıp sonrası yaşadığı yas sürecinin karmaşıklaşmasıdır. Bu durum, normal yas tepkilerinin ötesine geçerek daha derin duygusal zorluklar, kaygı, depresyon veya işlevsellikte ciddi bozulmalarla karakterizedir. Komplike yas yaşayan bireyler, kayıplarıyla başa çıkmakta zorluk çeker, geçmişteki anılarla başa çıkmakta güçlük yaşayabilirler. Bu durum, genellikle profesyonel destek gerektirir ve terapi ile yönetilebilir.
Uzamış ya da Komplike yas tedavi edilmezse ne olur?
Uzamış ya da komplike olmuş bir yas süreci tedavi edilmezse bireyde çeşitli psikolojik ve fiziksel sorunlara yol açabilir. Bu durumlar şöyle sıralanabilir:
- Uzun süreli depresyon: Sürekli çökkünlük, derin bir boşluk ve diğer depresif yakınmalar yaşanabilir.
- Kaygı bozuklukları: Anksiyete bozuklukları, panik ataklar görülebilir.
- Fiziksel sağlık sorunları: Bireyin bağışıklık sistemi zayıflayabilir, kronik strese maruz kalma nedeniyle uyku, iştah sorunları, bedensel hastalıklar görülebilir.
- Sosyal izolasyon: İnsanlarla ilişkiler, iletişim becerileri ve sosyal işlevsellik bozulabilir. Birey sosyal aktivitelerden kaçınabilir.
- Genel işlevsellikte bozulma: Kişinin günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmekte zorlandığı durumlar ortaya çıkabilir (akademik, sosyal, ailevi işlevsellikte bozulmalar)
